लहान मुलांच्या भुकेची तक्रार -एक समस्या  व होमिओपॅथी / Complaints of Hunger in Children – a Problem and Homoeopathy

लहान मुलांच्या भुकेची तक्रार -एक समस्या  व होमिओपॅथी

भुकेच्या वेळी शाळेतून आल्यावर गरम भाजणीचे थालीपीठ, मिश्र भाज्यांची थालीपीठं, धिरडे, डोसा, इडली, पराठे, पोहे उपमा, सांजा, पौष्टिक लाडू, एखादा भाताचे प्रकार असे गरम पौष्टिक पदार्थ दिल्यास, भूकही भागते आणि पुन्हा पोळी भाजीच न दिल्याने मूल मानसिक दृष्टीने समाधानी राहतात. शिवाय पोषक तत्वे भरपूर प्रमाणात गेल्याने तेवढी शक्ती वाढते.

 आपल्या मुलांच्या बाबतीत जरा जास्तच जागरूक असणारे काही पालक मुलांना पौष्टिक पदार्थ मिळावेत म्हणून चीज, पनीर लोणी, दूध, दुधाचे पदार्थ, विविध मिठाई यांचे प्रकार, पेढे,बर्फी यांचा अक्षरशः भडीमार करतात. हे पदार्थ पचण्यासाठी जड असतात. लहान मुलांची पचन क्षमता अतिशय नाजूक असते.

चीज सारख्या जड पदार्थाचा वाजीवीपेक्षा जास्त प्रमाणात वापर केला तर पौष्टिक अंश मिळणे तर दूरच पण हे पदार्थ न पचल्याने उद्भवणाऱ्या त्रासांना मात्र बिचाऱ्या मुलांना आणि आई-वडिलांना सामोरे जावे लागते.

पोट साफ न राहणे, जंत होणे, कफ होणे, पोट दुखणे, विकृत मेद वाढून स्थौल्य येणे इत्यादी स्वरूपाची लक्षणे डोके वर काढून त्रास देतात. त्यामुळे मुलांना आहार देताना त्यांच्या पचन शक्तीचा, वयाचा विचार केलाच पाहिजे.

आयुर्वेद शास्त्रात पचनशक्तीला “अग्नि” संबोधले जाते आणि “अग्नि” व्यवस्थित रहावा यासाठी योग्य आणि त्या प्रमाणातच द्रव पदार्थ पोटात गेले पाहिजेत. बाह्य निसर्गातील पेटलेला “अग्नि”  ज्याप्रमाणे त्यावर गार पाणी ओतल्याने किंवा भरपूर पाणी ओतल्याने विझतो, त्याचप्रमाणे मानवी शरीरातील पचनशक्तीरुपी “अग्नि”  हा अति प्रमाणात थंड द्रवरूप पदार्थांच्या सेवनाने विझतो आणि परिणामी भूक मंदावते आणि या अग्नीचे रक्षण केलेच पाहिजे. म्हणून तर ” उदरभरण नोहे जाणिजे यज्ञकर्म “ असे म्हणतात.

पुष्कळ वेळा जेवणातील भाज्या आवडत नाहीत म्हणून ” मला भूक नाही ” असे अनेक मुले सांगून जेवण टाळतात. पण ते त्यांचे नखरे असतात. अशावेळी पालकांनी युक्तीने वागले पाहिजे.

पण हे सर्व प्रयत्न करूनही जर भूक वाढत नसेल तर घरच्या घरी उपायोजना न करतात त्वरित होमिओपॅथिक डॉक्टरांकडे जाऊन सल्ला घ्यावा आणि औषध योजना सुरू करावी.

तज्ञ होमिओपॅथिक डॉक्टरांच्या योग्य औषधांच्या जोडीला मुलांच्या खाण्याच्या वेळा व नियम पाळल्यास भुकेची तक्रार निश्चितच लोप पावते यात शंकाच नाही.